Làm thế nào để có thể liệt kê tất cả các yếu tố chiến lược mà bạn cần để quản lý, duy trì, phát triển, quảng bá và bán sản phẩm trên một tờ giấy? Câu trả lời là hãy sử dụng mô hình kinh doanh Canvas. 

Mô hình Kinh doanh Canvas cung cấp cho bạn cấu trúc của một kế hoạch kinh doanh cần thiết để đưa một doanh nghiệp (hoặc sản phẩm) ra thị trường thành công. Một bản phác thảo đơn giản theo triết lý "Back of the napkin - Chỉ cần mẩu khăn khăn giấy".

Mô hình Kinh doanh Canvas

Mô hình kinh doanh Canvas

Mô hình Kinh doanh Canvas - Business Model Canvas (BMC) được phát triển bởi Alexander Osterwalder - chuyên gia quản trị người Thuỵ Điển, là một công cụ xây dựng mô hình kinh doanh trực quan hiện đại thường được các nhà quản lý chiến lược sử dụng. Canvas cung cấp một cái nhìn tổng thể về doanh nghiệp qua 9 yếu tố chính và cực kì hữu dụng khi doanh nghiệp cần phân tích so sánh về tác động của gia tăng đầu tư lên bất kì nhân tố nào.

Ngoài ra, mô hình kinh doanh Canvas còn cung cấp cho các nhà quản trị một ngôn ngữ chung để qua đó họ có thể đánh giá lại quy trình hiện tại và áp dụng những thay đổi mới vào mô hình kinh doanh của doanh nghiệp mình.

9 yếu tố chính trong Canvas

Các yếu tố này kết hợp với nhau cung cấp một cái nhìn khá thống nhất về các động lực chính của một doanh nghiệp

Phân khúc khách hàng (Customer Segment): Khách hàng là ai? Họ nghĩ gì? Xem? Cảm thấy? Làm gì?

Đề xuất giá trị (Value Propositions): Điều gì hấp dẫn về đề xuất? Tại sao khách hàng mua, sử dụng?

Kênh phân phối (Channels): Các đề xuất này được quảng bá, bán và phân phối như thế nào? Tại sao? Nó có hoạt động không?

Mối quan hệ với khách hàng (Customer Relationships): Làm thế nào để bạn tương tác với khách hàng thông qua "trải nghiệm" của họ?

Dòng Doanh thu (Revenue Streams): Làm thế nào để doanh nghiệp kiếm được doanh thu từ các đề xuất giá trị?

Các hoạt động chính (Key Activities): Doanh nghiệp làm những điều chiến lược độc đáo nào để đưa ra đề xuất của mình?

Nguồn lực chính (Key Resources): Doanh nghiệp phải có những tài sản , nguồn lực chiến lược độc đáo nào để cạnh tranh?

Quan hệ đối tác chính (Key Partners): Điều gì công ty không thể làm để có thể tập trung vào các Hoạt động chính của mình?

Cấu trúc Chi phí (Cost Structure): Các động lực chi phí chính của doanh nghiệp là gì? Chúng được liên kết với doanh thu như thế nào?

Tại sao nên sử dụng mô hình kinh doanh Canvas (BMC)

Rất nhiều công ty khởi nghiệp thất bại vì các doanh nhân đặt trọn niềm tin vào khái niệm sản phẩm mà doanh nghiệp họ tạo ra. Khi họ dồn sức tạo ra sản phẩm này, họ không xem xét sâu về mô hình kinh doanh mà công ty họ sẽ đi theo. 

Các công ty khởi nghiệp thường thành công nếu không lao vào thị trường với ý tưởng ban đầu, thay vào đó các sản phẩm và dịch vụ trải qua nhiều lần phát triển lặp lại cho tới phiên bản cuối.  Các tổ chức sẽ bền vững hơn nếu họ xem xét các mô hình kinh doanh trước khi quyết định chọn một mô hình cụ thể.

BMC giúp các công ty hình dung và định vị các mô hình hình kinh doanh của họ để tăng trưởng và đổi mới tổ chức.

BMC giúp quá trình đổi mới từ lý thuyết sang lập kế hoạch.

BMC giúp định nghĩa ý tưởng và gắn kết với tất cả các bên liên quan.

BMC giúp tạo ra một ý tưởng phù hợp.

BMC giúp đổi mới doanh nghiệp

>> Xem thêm: Lý thuyết Hofstede và ứng dụng vào xây dựng văn hóa Doanh nghiệp

Ưu điểm của mô hình kinh danh Canvas (BMC)

Canvas phổ biến với các doanh nhân để đổi mới mô hình kinh doanh. Về cơ bản, mô hình kinh doanh Canvas mang lại:

Sự tập trung: Loại bỏ hơn nội dung phức tạp trong kế hoạch kinh doanh truyền thống, cải thiện khả năng làm rõ và tập trung vào điều gì đang thúc đẩy doanh nghiệp (và vấn đề không phải cốt lõi và đang cản trở).

Tính linh hoạt: Việc điều chỉnh mô hình và cân nhắc các yếu tố (từ góc độ lập kế hoạch) dễ dàng hình dung hơn rất nhiều với những nội dung được trình bày trên nhiều trang giấy.

Tính minh bạch: Bạn sẽ có thời gian hiểu rõ hơn về mô hình kinh doanh của bạn và có thể nhìn tổng quát hơn khi nó được trình bày trên một trang.

Ngoài lợi thế mà Canvas mang lại, là chủ Doanh nghiệp, bạn cũng cần lưu ý về 3 nhược điểm sau:

Canvas liệt kê khá đầy đủ các yếu tố bên trong doanh nghiệp nhưng lại không đề cập đến các yếu tố bên ngoài. Trong khi đó, các yếu tố thuộc môi trường bên ngoài thường có tác động to lớn đến sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp, đặc biệt là các yếu tố liên quan đến cạnh tranh. Do đó, khi áp dụng mô hình Canvas, cần lưu ý sử dụng thêm các mô hình phân tích các yếu tố bên ngoài.

Mô hình này chưa đề cập đến tầm nhìn, sứ mệnh và mục tiêu chiến lược của một công ty, lấy giá trị cung cấp cho khách hàng làm trung tâm, tập trung vào doanh thu, cơ cấu chi phí và lợi nhuận. Do đó, mô hình này có hạn chế trong việc áp dụng cho các tổ chức phi chính phủ và các tổ chức chính quyền.

Mô hình chưa đề cập đến yếu tố con người và sự tương tác giữa các thành viên trong nhóm. Đây là một trong những yếu tố chính sáng tạo ra giá trị cho khách hàng. Hạn chế này có thể dẫn đến việc xác định chưa đầy đủ và chính xác các yếu tố tạo ra giá trị cho cho khách hàng.

Vậy nên đừng sử dụng Canvas như là công cụ để phục vụ hoạt động quản lý kinh doanh hàng ngày vì còn thiếu 2 khía cạnh lớn là môi trường bên ngoài và nhân sự trong nội bộ doanh nghiệp. BMC cũng không phải là công việc một sớm một chiều, điền đầy đủ vào 9 ô trống là xong. BMC cần sự điều chỉnh liên tục để phù hợp với sự phát triển của Doanh nghiệp.

Bạn có ý định về việc sử dụng BMC để phát triển và lập hồ sơ chiến lược sản phẩm cho Doanh nghiệp mình?

Hi vọng với thông tin chia sẻ ở trên sẽ giúp cho bạn có khái niệm và những bước khởi đầu để tìm hiểu về mô hình kinh doanh Canvas và ứng dụng thành công cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp mình. Kết hợp với những phương pháp quản trị hiện đại được ứng dụng trong Giải pháp phần mềm Viindoo, bạn sẽ có định hướng đúng đắn trong công cuộc chinh phục các kiến thức về Công nghệ, quản trị và chuyển đổi số.