KH&CN thế giới

Vi khuẩn E. coli và bước đột phá trong sản xuất nhựa phân hủy sinh học: Giải pháp bền vững cho tương lai

Trong nhiều thập kỷ qua, nhựa đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống hiện đại – từ bao bì, thiết bị y tế, linh kiện điện tử đến vật liệu xây dựng và ô tô. Theo số liệu từ Liên hợp quốc, tính đến năm 2022, thế giới đã sản xuất hơn 400 triệu tấn nhựa mỗi năm. Tuy nhiên, trong khi nhựa mang lại tiện lợi vượt trội, thì mặt trái của nó là một cuộc khủng hoảng môi trường toàn cầu. Xem thêm

PRISM – Giải pháp AI siêu nhẹ bảo vệ dữ liệu cá nhân khi sinh ảnh chất lượng cao

Trong thời đại mà dữ liệu cá nhân ngày càng trở thành một tài sản quý giá nhưng cũng đầy rủi ro, việc phát triển các mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) vừa mạnh mẽ, vừa đảm bảo quyền riêng tư đã trở thành một trong những thách thức lớn nhất của giới công nghệ. Mới đây, một nhóm nghiên cứu tại Viện Khoa học và Công nghệ Quốc gia Ulsan (UNIST), Hàn Quốc, dưới sự dẫn dắt của Giáo sư Jaejun Yoo, đã công bố PRISM – mô hình AI siêu nhẹ đầu tiên có khả năng tạo ảnh chất lượng cao mà không cần truyền dữ liệu cá nhân lên máy chủ trung tâm. Đây là một bước đột phá đáng chú ý, đặc biệt trong bối cảnh các ứng dụng AI ngày càng phổ biến trên các thiết bị di động và trong các lĩnh vực đòi hỏi bảo mật cao như y tế và tài chính. Xem thêm

Phát hiện tin giả chính xác hơn với SmoothDetector – Mô hình AI kết hợp học sâu và xác suất

Sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) không chỉ mở ra những cơ hội đột phá cho các lĩnh vực như y tế, giáo dục, tài chính, mà còn kéo theo những hệ lụy không nhỏ – đặc biệt là trong lĩnh vực thông tin truyền thông. Trong kỷ nguyên số, tin giả (fake news) không còn đơn thuần là những bài viết sai sự thật mà đã tiến hóa thành các nội dung được “chế tạo” bằng công nghệ cao, từ văn bản được tạo bởi mô hình ngôn ngữ, hình ảnh giả mạo bằng deepfake, cho đến video và âm thanh được chỉnh sửa tinh vi. Xem thêm

Bước đột phá mới trong công nghệ xanh: Thu giữ CO₂ bằng độ ẩm không khí

Một nhóm các nhà khoa học tại Đại học Northwestern (Hoa Kỳ) vừa công bố một phương pháp thu giữ carbon dioxide (CO₂) hoàn toàn mới, sử dụng chính sự thay đổi độ ẩm trong môi trường để hấp thụ và giải phóng khí nhà kính này. Với chi phí thấp, vật liệu dễ tìm và hiệu suất ấn tượng, công nghệ này hứa hẹn sẽ mở ra một hướng đi khả thi và bền vững trong nỗ lực toàn cầu chống biến đổi khí hậu. Xem thêm

Đột phá y sinh: máy tạo nhịp tim nhỏ bằng hạt gạo, hoạt động bằng ánh sáng và tự phân hủy

Trong một bước tiến chưa từng có trong lĩnh vực y học điện tử sinh học, các nhà nghiên cứu tại Đại học Northwestern (Hoa Kỳ) đã phát triển một thiết bị tạo nhịp tim siêu nhỏ – chỉ bằng một hạt gạo – có khả năng hoạt động hoàn toàn không dây và tự phân hủy trong cơ thể sau khi hoàn thành nhiệm vụ. Đây được đánh giá là máy tạo nhịp tim nhỏ nhất thế giới hiện nay, mở ra hướng tiếp cận mới trong điều trị các rối loạn nhịp tim với độ an toàn và hiệu quả vượt trội. Xem thêm

Công nghệ thiết bị bay không người lái trong phát hiện và kiểm soát cháy rừng: Giải pháp tiên tiến từ Dryad

Biến đổi khí hậu đang ngày càng làm trầm trọng thêm tình trạng cháy rừng trên toàn cầu. Nhiệt độ tăng cao, hạn hán kéo dài và gió mạnh đã tạo điều kiện thuận lợi cho các vụ cháy rừng lan rộng với tốc độ nhanh hơn bao giờ hết. Không chỉ gây thiệt hại nghiêm trọng về tài nguyên rừng và môi trường, cháy rừng còn ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của hàng triệu người, động vật hoang dã và đa dạng sinh học. Xem thêm

Máy tính lượng tử module đầu tiên trên thế giới: bước tiến đột phá trong công nghệ tính toán

Công nghệ máy tính lượng tử đang ngày càng tiến gần hơn đến thực tiễn với những bước đột phá ấn tượng. Trong đó, Xanadu, một công ty công nghệ lượng tử đến từ Canada, vừa công bố thành công trong việc phát triển máy tính lượng tử photon module đầu tiên trên thế giới. Hệ thống này không chỉ mở ra kỷ nguyên mới trong tính toán lượng tử mà còn đặt nền tảng cho những tiến bộ trong truyền dữ liệu bảo mật cao và mô phỏng khoa học phức tạp. Xem thêm

Điện hạt nhân trước nhu cầu năng lượng và mục tiêu Net Zero: Những yếu tố thúc đẩy phát triển

Trong bối cảnh nhu cầu năng lượng gia tăng, biến đổi khí hậu và các cam kết Net Zero, điện hạt nhân đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp nguồn năng lượng ổn định, giảm phát thải CO₂ và bảo đảm an ninh năng lượng. Với những tiến bộ công nghệ và sự hỗ trợ từ chính sách, năng lượng hạt nhân sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, đóng góp vào sự bền vững của nền kinh tế và môi trường toàn cầu. Xem thêm

Công dụng của trà xanh trong việc giảm tổn thương chất trắng ở não người lớn tuổi

Trà xanh là một trong những loại đồ uống được yêu thích trên toàn thế giới, không chỉ vì hương vị thanh mát mà còn do những lợi ích vượt trội đối với sức khỏe. Một nghiên cứu do Trường Đại học Kanazawa dẫn đầu đã chỉ ra rằng việc tiêu thụ trà xanh đều đặn hàng ngày có thể giúm giảm tổn thương chất trắng trong não ở người lớn tuổi, đồng thời đem lại lợi ích tich ti\u00eềm năng trong việc ngăn ngừa suy giảm nhận thức và bệnh Alzheimer. Xem thêm

Bước tiến mới trong điều trị mạch máu: Công nghệ laser tăng hiệu quả stent

Bệnh mạch máu là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu, đặc biệt ở các quốc gia có dân số già hóa như Hàn Quốc. Để cải thiện hiệu quả điều trị, các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm giải pháp tối ưu cho stent - một thiết bị y tế quan trọng giúp duy trì lưu lượng máu trong các mạch bị hẹp hoặc tắc nghẽn. Gần đây, nhóm nghiên cứu tại Viện Khoa học và Công nghệ Hàn Quốc (KIST) đã phát triển một công nghệ xử lý bề mặt stent bằng laser, mang lại nhiều hứa hẹn trong việc kiểm soát phản ứng tế bào và cải thiện quá trình phục hồi mạch máu. Xem thêm

Khám phá 5 xu hướng công nghệ định hình năm 2025

Năm 2025 hứa hẹn sẽ là một thời điểm quan trọng với sự bùng nổ của nhiều công nghệ tiên tiến, tạo ra những cơ hội mới và đặt ra những thách thức đáng kể cho nền kinh tế, xã hội và cuộc sống con người. Những đổi mới trong trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ sinh học, an ninh mạng, điện toán lượng tử và công nghệ khí hậu sẽ không chỉ thay đổi cách chúng ta làm việc mà còn tác động sâu rộng đến cách thế giới vận hành. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá 5 xu hướng công nghệ nổi bật nhất dự kiến sẽ định hình năm 2025. Xem thêm

Công nghệ điều khiển đàn côn trùng cyborg: Bước ngoặt mới trong nghiên cứu sinh học và robot học

Công nghệ điều khiển đàn côn trùng cyborg đang mở ra một chương mới trong lĩnh vực nghiên cứu sinh học và robot học, với tiềm năng ứng dụng từ cứu hộ, giám sát môi trường đến khám phá không gian. Sự kết hợp giữa sinh học và công nghệ này không chỉ đặt nền tảng cho các giải pháp sáng tạo mà còn tạo ra những cơ hội chưa từng có trong việc khai thác khả năng tự nhiên của côn trùng. Xem thêm

Khám phá các hợp chất chống lão hóa bằng trí tuệ nhân tạo: AgeXtend - Bước đột phá trong lĩnh vực nghiên cứu lão hóa

Lão hóa là một quá trình tự nhiên mà tất cả chúng ta đều phải đối mặt. Theo thời gian, các tế bào và cơ quan trong cơ thể sẽ bắt đầu suy giảm chức năng, dẫn đến sự xuất hiện của các dấu hiệu tuổi tác và các bệnh lý liên quan đến tuổi. Tuy nhiên, với sự tiến bộ của khoa học và công nghệ, chúng ta đã và đang phát triển những phương pháp giúp làm chậm quá trình này, hoặc thậm chí đảo ngược một số hiệu quả của nó. Xem thêm

Khung linh hoạt cho tấm pin năng lượng mặt trời: Giải pháp sáng tạo kết hợp trí tuệ nhân tạo và động lực học chất lỏng

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng và các thách thức về năng lượng ngày càng rõ rệt, việc phát triển các nguồn năng lượng tái tạo trở thành một ưu tiên chiến lược của các quốc gia trên toàn cầu. Năng lượng mặt trời, một trong những nguồn năng lượng tái tạo dồi dào và sạch, được kỳ vọng sẽ đóng vai trò chủ chốt trong việc giảm thiểu tác động tiêu cực của các nguồn năng lượng truyền thống. Tuy nhiên, mặc dù năng lượng mặt trời mang lại nhiều tiềm năng, các hệ thống tấm pin mặt trời vẫn phải đối mặt với nhiều vấn đề về độ bền và hiệu suất, đặc biệt khi đối mặt với điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Gió mạnh, đặc biệt là ở những khu vực có khí hậu đặc thù như vùng ven biển hay sa mạc, có thể gây hư hại nghiêm trọng cho các tấm pin năng lượng mặt trời. Trước thực tế đó, một nhóm nghiên cứu tại Trung tâm Chế tạo Vật liệu thuộc Đại học PLS, Pháp, đã đưa ra một giải pháp sáng tạo, kết hợp trí tuệ nhân tạo (AI) và động lực học chất lỏng (CFD) để giải quyết những vấn đề này, đồng thời nâng cao hiệu suất sản xuất năng lượng. Xem thêm

CO2L Tech: Tiên phong biến khí thải CO2 thành hóa chất hữu ích - Giải pháp đột phá cho tương lai bền vững

CO2L Tech, một công ty khởi nghiệp được sáng lập bởi ba nhà khoa học trẻ đầy nhiệt huyết, đang mở ra một hướng đi mới trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Công ty đã phát triển thành công quy trình sáng tạo thu giữ khí thải CO2 từ các nhà máy công nghiệp và chuyển hóa chúng thành các hóa chất hữu ích như axit formic, muối formate, etylen và khí tổng hợp (syngas). Với mục tiêu giảm đến 90% lượng phát thải carbon, công nghệ này không chỉ mang lại lợi ích về môi trường mà còn thúc đẩy sự chuyển đổi kinh tế theo hướng bền vững. Xem thêm

Miếng dán “thay thế” thị giác: Đột phá khoa học mang lại hy vọng mới cho người khiếm thị

Trong những năm gần đây, công nghệ đã mở ra những cánh cửa kỳ diệu giúp con người vượt qua những giới hạn tự nhiên của cơ thể. Một trong những đột phá đáng chú ý là sự phát triển của miếng dán có khả năng truyền tải cảm giác đến da, giúp con người không chỉ cảm nhận được thế giới ảo trong các trò chơi thực tế ảo (VR), mà còn mở ra một cơ hội lớn cho người khiếm thị, giúp họ cảm nhận môi trường xung quanh mà không cần sử dụng thị giác. Công nghệ này không chỉ mang lại tiềm năng ứng dụng to lớn trong ngành công nghiệp giải trí, mà còn có ý nghĩa sâu sắc trong việc mang lại sự hòa nhập và cơ hội sống cho những người khuyết tật Xem thêm

Sử dụng AI để xác định vi khuẩn kháng thuốc từ hình ảnh kính hiển vi: Tiến bộ mang tầm Quốc tế

Tình trạng kháng thuốc kháng sinh là một thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe toàn cầu, khiến việc điều trị các bệnh nhiễm trùng trở nên khó khăn và phức tạp hơn. Trong bối cảnh đó, nghiên cứu của Tiến sĩ Trần Tuấn Anh và các đồng nghiệp tại Đại học Cambridge đã mở ra một bước tiến đột phá. Sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI), họ phát triển một thuật toán có khả năng xác định vi khuẩn kháng thuốc chỉ từ hình ảnh kính hiển vi, giúp rút ngắn đáng kể thời gian chẩn đoán và hỗ trợ quan trọng trong cuộc chiến chống kháng thuốc. Xem thêm

Perovskite có tiềm năng trở thành giải pháp năng lượng mặt trời của tương lai

Vật liệu perovskite đang mở ra một hướng đi mới cho ngành năng lượng mặt trời, hứa hẹn cải thiện hiệu suất chuyển đổi năng lượng và giảm chi phí sản xuất so với các tấm pin silicon truyền thống. Với tiềm năng vượt trội trong việc hấp thụ ánh sáng mặt trời, perovskite có thể đóng góp vào tương lai bền vững của ngành năng lượng mặt trời, một lĩnh vực đang phát triển mạnh mẽ nhờ nhu cầu năng lượng sạch và sự hỗ trợ từ chính phủ các nước. Xem thêm

Hệ thống khử muối bằng năng lượng mặt trời: Giải pháp mới cho vấn đề nước sạch toàn cầu

Vấn đề thiếu nước sạch đang ngày càng trở nên nghiêm trọng trên toàn cầu, đặc biệt là ở những khu vực khô hạn và vùng nông thôn xa xôi. Các cộng đồng nội địa thường không có đủ nguồn nước ngọt và điện lưới để duy trì cuộc sống hàng ngày. Trong bối cảnh đó, hệ thống khử muối bằng năng lượng mặt trời do nhóm kỹ sư tại Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) phát triển đã mở ra một hướng đi mới, mang lại hy vọng cho những khu vực đang gặp khó khăn trong việc tiếp cận nước sạch. Xem thêm

Vật liệu sinh học mới hỗ trợ phục hồi sụn bị tổn thương ở khớp: Bước đột phá trong y học

Các nhà khoa học tại Đại học Northwestern (Hoa Kỳ) vừa công bố một bước đột phá quan trọng trong lĩnh vực y học tái tạo: phát triển thành công một loại vật liệu sinh học mới có khả năng tái tạo sụn khớp. Nghiên cứu này đã mở ra một hướng đi tiềm năng cho việc điều trị các tổn thương sụn khớp, đặc biệt là ở đầu gối, và hứa hẹn sẽ mang lại những thay đổi lớn trong chăm sóc sức khỏe cho hàng triệu người trên thế giới. Xem thêm