Sàn giao dịch công nghệ và thiết bị trực tuyến là sàn thương mại điện tử chuyên về công nghệ- thiết bị. Đây là tổ chức trung gian quan trọng, có vai trò cốt lõi trong phát triển thị trường khoa học và công nghệ (KH&CN), đồng thời là nền tảng cho các hoạt động tư vấn, môi giới, xúc tiến chuyển giao, thương mại hóa công nghệ...
Hiện nay, phát triển sàn giao dịch công nghệ (SGDCN) bao gồm 2 hạng mục: Trực tuyến (Online) là SGDCN thương mại điện tử với những tính năng chuyên biệt cho hoạt động giao dịch công nghệ và Sàn mặt bằng (Offline) là sàn có diện tích theo quy định từ 1.000m2 trở lên, trưng bày sản phẩm, công nghệ, đây cũng là nơi diễn ra các hoạt động gặp gỡ, trao đổi trực tiếp giữa bên cung và bên cầu công nghệ hoặc có sự tham gia kết nối của các tổ chức trung gian của thị trường công nghệ.
Thế giới đang bước vào kỷ nguyên cách mạng công nghiệp lần thứ tư, thời đại nền kinh tế số đang phát triển mạnh mẽ, bắt buộc mọi thành phần của nền kinh tế hàng hóa truyền thống phải thay đổi để đáp ứng xu thế mới. Thị trường công nghệ và SGDCN cũng là một thành phần tất yếu phải đổi mới. Một SGDCN hiện nay phải có các tính năng hiện đại về kiến trúc công nghệ hạ tầng, phải thuận lợi cho người dùng, phải tin cậy và đem lại lợi ích thật sự cho các thành phần tham gia. Xây dựng và phát triển các SGDCN trực tuyến là xu thế tất yếu hiện nay tại các địa phương.
SGDCN và thiết bị trực tuyến là sàn giao dịch TMĐT chuyên về công nghệ và thiết bị, trong đó đối tượng hàng hóa tham gia mua- bán trên sàn là các CN-TB. Sàn giao dịch TMĐT là “website TMĐT cho phép các thương nhân, tổ chức, cá nhân không phải chủ sở hữu hoặc người quản lý website có thể tiến hành bán hàng hóa hoặc cung ứng dịch vụ trên đó (là các trang rao vặt, mua bán …). Hay nói cách khác, sàn TMĐT là nơi diễn ra các hoạt động mua bán trực tuyến của nhiều tổ chức, cá nhân khác nhau trên cùng một website. Chức năng của sàn TMĐT là cầu nối giúp cho các thương nhân, tổ chức, cá nhân bán được nhiều hàng hóa trên website TMĐT, cho phép hiển thị các thông tin sản phẩm, giá cả, tình trạng, thông tin liên hệ của chủ shop,v.v…
SGDCN và thiết bị trực tuyến là một công cụ để các thành viên tham gia có thể giới thiệu, chào bán, tìm mua, xúc tiến thương mại các hàng hoá công nghệ. Thiết kế theo mô hình SGDCN TMĐT theo mô hình B2B, đây được xem là nơi có đầy đủ điều kiện về cơ sở vật chất kỹ thuật, nhân lực (cung cấp thông tin công nghệ, cung cấp dịch vụ chuyển giao công nghệ, tư vấn về các vấn đề liên quan đến mua bán công nghệ,...), thông tin công nghệ (công nghệ chào bán, công nghệ tìm mua, các thông tin liên quan đến thương mại hoá kết quả KH&CN,...), vận hành theo những cơ chế nhất định để tạo điều kiện cho bên bán công nghệ (bên cung) và bên mua công nghệ (bên cầu) có thể tìm kiếm thông tin cung cầu, đàm phán, tiến đến mua bán. Đồng thời là kho CSDL về thông tin công nghệ và thiết bị, hồ sơ các thành viên tham gia giao dịch, tin tức, thị trường của các lĩnh vực và những phương tiện điện tử khác; việc giao dịch có thể được diễn ra trực tuyến, thường xuyên, qua mạng Internet.
Những thành phần cơ bản của SGDCN và thiết bị trực tuyến:
- Hàng hoá công nghệ: là máy móc, dây chuyền, công nghệ, thiết bị, phần mềm, dịch vụ KH&CN. Bao gồm:
+ Công nghệ dưới dạng vô hình có thể chuyển giao (như các đối tượng sở hữu công nghiệp, nhất là sáng chế, giải pháp hữu ích, sáng chế không đăng ký, bí quyết công nghệ và các tài liệu công nghệ có giá trị thương mại như bản mô tả quy trình chế tác, bản vẽ thiết kế kỹ thuật, công thức pha chế,...
+ Công nghệ ở dạng dịch vụ kỹ thuật, bao gồm dịch vụ đo kiểm, lắp đặt, tư vấn mua sắm, đào tạo, nghiên cứu KH&CN theo yêu cầu,...
+ Công nghệ ở dạng máy móc, thiết bị, dây chuyền, hệ thống thiết bị.
- Sàn giao dịch công nghệ B2B: Business to Bussiness là loại hình giao dịch qua các phương tiện điện tử và mạng viễn thông đặc biệt là Internet giữa các doanh nghiệp với doanh nghiệp, hơn là với khách hàng. Sau khi đăng kí trên các SGDCN B2B, các doanh nghiệp có thể chào hàng, tìm kiếm bạn hàng, đặt hàng, ký kết hợp đồng, thanh toán qua hệ thống này.
- Hạ tầng công nghệ thông tin: Máy chủ, máy trạm, máy ảnh, máy quét, đường truyền,...
- Hệ thống quy định, điều khoản tham gia trên Sàn và các văn bản pháp luật hiện hành.
- Các chủ thể tham gia: Các tổ chức và cá nhân cung cấp hàng hoá công nghệ (chào bán); Các tổ chức và cá nhân có nhu cầu tìm mua hàng hoá công nghệ (Tìm mua); Các chuyên gia tư vấn KH&CN (chuyên gia tư vấn); Các tổ chức và cá nhân hỗ trợ, trung gian, tư vấn công nghệ (tư vấn, môi giới công nghệ)
- Kết nối cung - cầu, tìm hiểu, đặt hàng, giao dịch mua bán, chuyển giao công nghệ, thiết bị trên môi trường trực tuyến: Sàn giao dịch công nghệ và thiết bị trực tuyến được thiết kế theo mô hình sàn TMĐT B2B với các chức năng và tiện ích giúp cho người bán, người mua thực hiện các hoạt động giao dịch ngay trên sàn. Người bán công nghệ- thiết bị trên sàn giao dịch công nghệ và thiết bị trực tuyến là các Viện, trường, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp sẽ dễ dàng quảng bá, giới thiệu các sản phẩm khoa học và công nghệ đang có nhu cầu chuyển giao đến người mua trên môi trường trực tuyến thông qua việc đăng ký và được tạo dựng một gian hàng trên Hệ thống. Đồng thời, tiếp cận được nguồn khách hàng khổng lồ trên Hệ thống. Tiết kiệm thời gian và chi phí cho các hoạt động marketing, bán hàng, chăm sóc khách hàng,…Điều này giúp cho các sản phẩm khoa học và công nghệ đặc biệt là nguồn công nghệ nội sinh đến được với doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp tiếp cận, đầu tư đổi mới công nghệ trong hoạt động sản xuất kinh doanh, tăng năng suất và chất lượng sản phẩm. Người mua trên các sàn giao dịch công nghệ và thiết bị trực tuyến bao gồm các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân. Giúp người mua tiếp cận được nhiều công nghệ, công nghệ nội sinh, công nghệ tiên tiến trên thế giới. Đồng thời giúp người mua yên tâm khi lựa chọn các đối tác cung cấp công nghệ- thiết bị. Người mua sẽ lựa chọn được các công nghệ phù hợp với chi phí hợp lý một cách nhanh chóng và dễ dàng.
- Là công cụ hữu hiệu giúp các tổ chức và cá nhân có thể tìm đối tác, bạn hàng một cách nhanh chóng, giảm chi phí tìm kiếm, quảng cáo, giao dịch, tham gia hội nhập quốc tế. Giao dịch trực tuyến đang là xu hướng trong những năm gần đây, số lượng người mua bán trên các sàn thương mại điện tử cũng không ngừng gia tăng thì việc hình thành và phát triển các sàn giao dịch công nghệ và thiết bị trực tuyến là vô cùng cần thiết
- Hỗ trợ các tổ chức, đơn vị và doanh nghiệp giới thiệu, quảng bá, quảng cáo các sản phẩm khoa học và công nghệ, các kết quả nghiên cứu ứng dụng phục vụ sản xuất và kinh doanh.
- Thu hút số lượng lớn người mua, người bán, nhà cung cấp tham gia và hoạt động trên sàn giao dịch công nghệ và thiết bị trực tuyến.
- Thể hiện quan hệ cung cầu công nghệ của thị trường. Giá hình thành trên sàn giao dịch công nghệ cũng là giá chung cho hàng hóa công nghệ trên thị trường.
- Nguồn công nghệ- thiết bị phong phú, đa dạng, đáp ứng nhu cầu của đại đa số các khách hàng tham gia vào hoạt động mua sắm trên kênh trực tuyến.
Các chức năng chính:
- Giới thiệu, trưng bày công nghệ, thiết bị trong và ngoài nước trên môi trường trực tuyến, giúp giảm đáng kể chi phí quảng cáo tiếp thị cho các đơn vị Việt Nam, tăng cường khả năng lựa chọn các công nghệ thích hợp và tiếp cận nhanh chóng với các đối tác trong nước và thế giới.
- Giao dịch mua- bán công nghệ / thiết bị: Các tổ chức, cá nhân có thể tìm đối tác, bạn hàng mua và bán công nghệ, thiết bị trong và ngoài nước, tiến hành đàm phán, ký kết hợp đồng, trao đổi trực tuyến với các chuyên gia KH&CN về các lĩnh vực quan tâm.
- Cập nhật thông tin mới nhất về KH&CN, các kết quả nghiên cứu KH&CN trong và ngoài nước thuộc mọi lĩnh vực, thị trường công nghệ, đối tác, các chuyên gia tư vấn, văn bản pháp quy, các chính sách hỗ trợ đổi mới công nghệ.
- Diễn đàn chuyển giao và đổi mới công nghệ: tạo điều kiện để các tổ chức, cá nhân học hỏi, trao đổi kinh nghiệm, hỏi đáp về những vấn đề quan tâm.
Trên thị trường hiện nay, Sàn giao dịch Công nghệ và Thiết bị trực tuyến có quy mô, số lượng thành viên, số lượng sản phẩm, giao dịch lớn nhất có thể kể đến là Hatex.vn
Sàn giao dịch Công nghệ và Thiết bị trực tuyến Hatex.vn là sàn giao dịch TMĐT do Trung tâm phát triển Khoa học- công nghệ và Đổi mới sáng tạo (ISC) trực thuộc Sở Khoa học và Công nghệ Hải Phòng làm chủ sở hữu và chịu trách nhiệm quản lý. Sàn giao dịch TMĐT hatex.vn đóng vai trò quảng cáo, là địa chỉ trung gian, cầu nối giao thương giúp cho người mua và người bán công nghệ- thiết bị thông qua website thương mại điện tử được tiến hành một cách dễ dàng và nhanh chóng, trên cơ sở tôn trọng quyền và lợi ích hợp pháp của các bên.
- Thành viên tham gia trên Sàn giao dịch TMĐT hatex.vn là các tổ chức, cá nhân có hoạt động thương mại các sản phẩm khoa học công nghệ và thiết bị hợp pháp được Ban quản trị sàn Hatex.vn chính thức công nhận thông qua hình thức xét duyệt và kích hoạt hiển thị các thông tin liên quan của thành viên lên Sàn giao dịch TMĐT hatex.vn
- Thành viên tham gia được phép sử dụng các dịch vụ được cung cấp trên Sàn giao dịch TMĐT Hatex.vn; Từ “dịch vụ” bao gồm tất cả các dịch vụ hỗ trợ do Đơn vị chủ quản Hatex.vn hoặc các bên thứ 3 là đối tác của Hatex.vn cung cấp nhằm mục đích tạo điều kiện cho thành viên thực hiện các hoạt động kết nối, hợp tác – giao thương một các thuận tiện và hiệu quả.
- Các hàng hóa, sản phẩm, dịch vụ được giao dịch trên Sàn giao dịch TMĐT hatex.vn thuộc lĩnh vực khoa học - công nghệ và thiết bị và phải đáp ứng đầy đủ các quy định của pháp luật có liên quan, không thuộc các trường hợp cấm kinh doanh, cấm quảng cáo theo quy định của pháp luật
- Hoạt động giao dịch, mua bán tại Sàn giao dịch TMĐT hatex.vn do các tổ chức, cá nhân tham gia giao dịch tự do thỏa thuận trên cơ sở tôn trọng quyền và lợi ích hợp pháp của các bên tham gia hoạt động mua bán hàng hóa, sản phẩm, dịch vụ thông qua hợp đồng, không trái với qui định của pháp luật. Hoạt động mua bán hàng hóa, sản phẩm, dịch vụ khoa học công nghệ và thiết bị qua Sàn giao dịch TMĐT hatex.vn phải được thực hiện công khai, minh bạch, đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng.